IAEA: Iran muốn mở rộng chương trình hạt nhân

Tổng thống Iran Mahmoud Ahmadinejad (trái) và tiểu vương Kuwait Sheikh Sabah Al Ahmed Al Sabah tại cung điện Bayan, Bayan, Kuwait hôm 27-2

TTO - Iran dường như muốn mở rộng chương trình làm giàu uranium mà cộng đồng quốc tế lo ngại họ có thể chế tạo vũ khí hạt nhân, Cơ quan năng lượng nguyên tử quốc tế (IAEA) cho biết hôm qua.

Cơ quan giám sát hạt nhân Liên hiệp quốc cho biết Iran dự định bắt đầu lắp ráp máy ly tâm làm giàu uranium trong năm nay cho dù các cuộc đàm phán của họ với Nga có loại bỏ chương trình làm giàu uranium nội địa.

IAEA cũng cho biết trừ khi Iran tăng cường hợp tác, nếu không cơ quan này sẽ không thể xác minh rằng liệu các hoạt động hạt nhân bí mật trong quá khứ của Iran có nhằm vào sản xuất vũ khí hạt nhân hay không.

Báo cáo do giám đốc IAEA Mohamed ElBaradei chuẩn bị công bố tại cuộc họp vào ngày 6-3 với sự tham gia của 35 nước thành viên ủy ban IAEA có thể giúp Hội đồng bảo an Liên hiệp quốc quyết định có trừng phạt Iran hay không.

Báo cáo 11 trang này cũng nhấn mạnh rằng cuộc điều tra hơn 3 năm qua không phát hiện “bất kỳ sự chuyển hướng dùng nguyên liệu hạt nhân để chế tạo vũ khí hạt nhân hay các thiết bị nổ hạt nhân khác”. Cho đến nay, do thiếu sự hợp tác từ phía Iran, IAEA vẫn không thể “kết luận rằng có các vật liệu hạt nhân hay các hoạt động hạt nhân bí mật tại Iran hay không”.

Báo cáo này cho thấy về cơ bản sự thừa nhận của IAEA rằng cơ quan này không thể xác định được liệu Iran có che giấu các chương trình hạt nhân đáng ngờ của họ hay không mà Iran buộc phải cáo trước IAEA dưới quy định của Hiệp ước không phổ biến vũ khí hạt nhân (NNT).

Phát ngôn viên Nhà trắng Scott McClellan

Cũng trong hôm qua, Mỹ bày tỏ nghi ngờ khả năng Iran tiến đến một thỏa thuận với Nga về đề xuất liên doanh để làm giàu uranium trên đất Nga.

“Chúng tôi sẽ theo dõi quá trình đàm phán Nga-Iran, nhưng với những diễn biến trong quá khứ, bạn có thể hiểu vì sao chúng tôi vẫn nghi ngờ”, người phát ngôn Nhà trắng Scott McClellan nói.

Phó tổng thống Iran Gholamreza Aghazadeh, cũng là người đứng đầu cơ quan hạt nhân Iran hôm chủ nhật cho biết Iran và Nga đã đồng ý về cơ bản việc thành lập một liên doanh làm giàu uranium và các cuộc đàm phán về vấn đề này vẫn đang tiếp tục.

Vừa thúc giục Iran đình chỉ tất cả các hoạt động làm giàu uranium theo yêu cầu của IAEA, McClellan lặp lại rằng Mỹ lo ngại “về việc Iran theo đuổi mục đích sản xuất vũ khí hạt nhân dưới lốt vỏ một chương trình dân sự”, cho dù nước này đã khẳng định chương trình hạt nhân của mình chỉ nhằm mục đích cung cấp điện.

T.VY (Theo AP, Xinhua)